جوش سر سیاه: علت،علائم و درمان

معمولا موها از فولیکول‌های موی منافذ رشد می‌کنند و غدد سباسه که چربی تولید می‌کنند، در زیر آن‌ها قرار می‌گیرند. هنگامی که این منافذ بسته شوند، سلول‌های پوست مرده در داخل منافذ با واکنش با اکسیژن هوا، سیاه می‌شوند و جوش‌های سرسیاه شکل می‌گیرند. عادتاً آکنه و جوش‌های دیگر در اغلب موارد محدود به خود را بسته می‌کنند، اما در جوش‌های سرسیاه، پوست اطراف منافذ بسته شده باز می‌شود و ورود هوا باعث اکسیده شدن چربی سبوم و سلول‌های مرده پوست می‌شود که به رنگ سیاه یا در برخی موارد زرد می‌شوند. جوش‌های سرسیاه معمولاً در مناطقی مانند صورت، پشت، گردن، قفسه سینه، بازوها و شانه‌ها شکل می‌گیرند. این مناطق بیشترین تجمع فولیکول‌های مو در بدن را دارند.

علل ایجاد جوش سر سیاه

بعضی از عوامل می‌توانند احتمال ایجاد جوش‌های سر سیاه را افزایش دهند.

تغییرات سن و هورمونی

تغییرات سن و هورمونی عوامل مهمی هستند. مانند سایر علائم آکنه، این علائم اغلب در دوران بلوغ شایع‌تر هستند، زمانی که تغییرات در سطح هورمون موجب افزایش تولید سبوم می‌شود. با این حال، جوش‌ سر سیاه می‌تواند در هر سنی ظاهر شوند. آندروژن، هورمون جنسی مردانه، باعث ترشح بیشتر سبوم و گردش بیشتر سلول‌های پوست در سنین بلوغ می‌شود. در هر دو جنس پسر و دختر در طول نوجوانی سطح بالاتری از آندروژن‌ها ترشح می‌شود. پس از بلوغ، تغییرات هورمونی مربوط به قاعدگی، بارداری و استفاده از قرص‌های ضد بارداری نیز می‌توانند موجب ایجاد جوش‌ سر سیاه در زنان شوند.

سایر علل

عوامل دیگر ایجاد کننده جوش‌ سرسیاه بینی و بقیه نقاط بدن عبارتند از:

•  مسدود شدن منافذ پوست توسط لوازم آرایشی و لباس
•  تعریق شدید
•  اصلاح کردن و سایر فعالیت‌هایی که فولیکول‌های مو را باز می‌کنند.
•  رطوبت و چربی بالا در محیط
•  برخی از شرایط بهداشتی، مانند استرس، سندرم تخمدان پلی کیستیک و سندرم پیش از قاعدگی
•  داروهایی که باعث تحرک سریع گردش سلول‌های پوستی می‌شوند.
•  استفاده از برخی داروهای حاوی آستروئید مانند کورتیکواستروئیدها

بر خلاف باور عموم، بهداشت ضعیف مستقیماً باعث ایجاد جوش‌ سرسیاه نمی‌شود. لایه برداری بیش از حد جهت تلاش برای از بین بردن جوش سر سیاه می‌تواند اوضاع را بدتر کند.

علائم

علامت اصلی جوش‌ سرسیاه شامل یک ضایعه کوچک و تیره است. جوش‌ سر سیاه یکی از علائم آکنه می‌باشد، اما، به علت این که در اثر منافذ باز شده ایجاد می‌شوند، تا حدی از سایر ضایعات آکنه متفاوتند. جوش‌های سر سیاه عفونی نیستند، این بدان معنی است که این نوع جوش‌ها آلوده نیستند و همانند کورک‌ها و پوسچول ها باعث درد و ناراحتی نخواهند شد. جوش‌های سرسیاه بافتی برآمده دارند اما نسبت به کورک‌ها کمی مسطح‌تر هستند. تغییر ظاهر ناشی از جوش‌های سر سیاه می‌تواند منجر به بروز ناراحتی و برخی مشکلات روانی یا اجتماعی در افراد گردد.

تشخیص

تشخیص جوش‌ سر سیاه به ندرت نیاز به مراجعه به پزشک دارد مگر اینکه آکنه شدید نیز به طور همزمان وجود داشته باشد. جوش‌ سر سیاه را به راحتی می‌توانند از روی ظاهر شناسایی کرد و تشخیص داد.

درمان جوش سرسیاه

روش‌های زیادی برای درمان جوش‌ سر سیاه وجود دارد که بعضی از آنها عبارتند از:

غذا

تا کنون تحقیقات تأیید نکرده‌اند که مصرف نکردن غذاهای سرخ کرده یا شکلات، آکنه را کاهش می‌دهند، اما یک رژیم سالم و متعادل حاوی مقدار زیادی میوه و سبزی تازه برای سلامت کلی مفید است. این نوع رژیم غذایی سالم ممکن است خطر عفونی شدن ضایعات پوستی را کاهش دهد.

تمیز کردن

استفاده از اسکراب‌های مخصوص برای تمیز کردن پوست صورت می‌تواند کمک کند. اگر پوست حساسی دارید، از محصولاتی فاقد عطر استفاده کنید و از مصرف موادی که باعث خشکی پوست می‌شوند نیز خودداری کنید. با آن که خشک کردن پوست جهت کاهش تولید بیش از حد چربی مهم است، اما خشک کردن زیاد پوست نیز ممکن است به دلیل تحریک غدد به ترشح چربی شرایط را بدتر کند.

درمان‌های تجویزی

اسید آزلائیک، سالیسیلیک اسید و بنزوئیل پراکسید به صورت آزاد و بدون نیاز به نسخه پزشکی در بازار موجود هستند و برای درمان آکنه‌های غیر عفونی استفاده می‌شوند. این درمان‌ها به صورت موضعی و مستقیماً روی پوست استفاده می‌شوند. همچنین، برخی داروهای تجویزی که حاوی ویتامین A هستند، مانند ترتینوئین، تازاروتن و آداپالن، ممکن است برای جلوگیری از تنگ شدن فولیکول‌های مو و تسریع در ترمیم سلول‌های پوست استفاده شوند. این داروها توسط پزشکان تجویز می‌شوند.

لیزر درمانی

لیزر درمانی روشی است که می‌تواند ریشه‌های عمیق جوش‌ سر سیاه را بدون ایجاد ناراحتی‌های پوستی بیشتر مورد هدف قرار دهد. لیزر پاکت‌های چربی عمیقی را هدف قرار می‌دهد که سبب ایجاد جوش‌ سر سیاه می‌شوند و در عین حال تولید چربی را نیز کاهش می‌دهد. پرتوهای نور لیزر به باکتری‌های موجود در جوش‌ سر سیاه بینی و بقیه نقاط حمله می‌کند.

میکرودرم ابریژن

میکرودرم ابریژن بهترین راه برای از بین بردن جوش‌ سر سیاه است. میکرودرم آبریژن جوش‌های سر سیاه را مانند یک جارو برقی کوچک می‌مکد. در این روش جوش‌های سر سیاه کمی باز می‌شوند و هر آنچه را که روی سطح آن‌ها است از بین می‌رود. اما با این حال هیچ روشی مانند میکرودرم آبریژن نمی‌تواند جوش‌ سر سیاه را تخلیه کند.

استخراج

پزشکان به شدت توصیه می‌کنند که بیماران از فشار دادن جوش‌های سر سیاه خودداری کنند. به جای آن، متخصصان پوست ترجیح می‌دهند در شرایط استریل و در محیط کلینیکی، با استفاده از یک دستگاه به اندازه قلم، چربی و باکتری‌ها را از فولیکول مو خارج کنند. برخی از روش‌های استخراج نیازمند استفاده از تیغه‌های نازک برای از بین بردن جوش‌های سر سیاه هستند. در حین انجام این روش، معمولاً زخم‌های کوچکی روی سطح پوست باقی می‌ماند. اما اگر استخراج به درستی انجام شود، این زخم‌ها پس از مدتی بهبود خواهند یافت.