سم بوتولینوم (Botulinum toxin) یک ترکیب است که بیش از یک قرن است که شناخته شده و بیش از ۵۰ سال است که برای اهداف پزشکی استفاده میشود. در ابتدا، بوتولینوم برای درمان تنبلی چشم و بلفارواسپاسم (ناتوانی در باز کردن چشم) و کج شدگی گردن استفاده می‌شد. یک اعتقاد اشتباه درباره بوتولینوم وجود دارد که آن را به عنوان عاملی موثر در فلج کردن عضلات صورت می‌شناسد. اگرچه این موضوع به دنبال تزریق مقادیر بالای بوتولینوم رخ می‌دهد، در اکثر بیماران تزریق مقداری از بوتولینوم صورت می‌گیرد که بیمار بتواند تا حدودی از حرکات عضلات خود استفاده کند و از فلج شدن عضله خبری نباشد. در واقع، هدف تزریق بوتولینوم از جلوگیری از بیش فعالی عضلات است، نه ایجاد اختلال در عملکرد آنها. بیماران باید در نظر داشته باشند که بوتولینوم باعث تغییر در عملکرد آنها نمی‌شود، بلکه فقط از حرکات غیر ارادی و بیش از حد عضلات صورت برای اخم کردن جلوگیری می‌کند. بهترین نتیجه از تزریق بوتولینوم به دست می‌آید زمانی که این فرآیند توسط افرادی با تخصص در زمینه پزشکی و زیبایی انجام شود. در این صورت، اکثر افراد نمی‌توانند تشخیص دهند که بوتولینوم تزریق شده است و به همین ترتیب، بیمار احساس آرامش و خوشحالی بیشتری خواهد کرد.
بهترین روش برای کاهش ریسک بروز عوارض جانبی دستیابی به اهداف مورد انتظار و کسب یک نتیجه لذت بخش ناشی از تزریق بوتاکس این است که شما به یک پزشک با تجربه که در زمینه زیبایی و تزریق بوتاکس تخصص دارد مراجعه نمایید. همه پزشکانی که پروانه طبابت دارند می‌توانند به تزریق بوتاکس بپردازند اما بهترین کار برای شما این است که اگر واقعاً قصد دارید به کمک تزریق بوتاکس به کاهش چروک صورت خود بپردازید و ظاهر جوان تری داشته باشید باید به جراح پلاستیک یا متخصص پوست مراجعه کنید تا نتایج خوبی را به دست بیاورید. متخصص پوست در زمینه درمان انواع مشکلات پوستی و زیبایی به صورت تخصصی آموزش دیده است به همین دلیل باید تحقیقات شما در خصوص انتخاب بهترین پزشک به متخصص پوست محدود شود و اگر شما برای درمان اسپاسم گردن یا تنبلی چشم قصد تزریق بوتاکس را دارید می‌توانید تحقیقات خود را در خصوص سایر پزشکان از قبیل متخصص ارتوپدی و متخصص چشم پزشکی گسترش دهید البته پزشک خانوادگی شما نیز میتواند دارای اطلاعات و تجربیات کافی در این زمینه باشد.
جهت مشاوره درباره تزریق بوتاکس جهت رفع چین و چروک صورت با کلینیک رازی تماس بگیرید ۰۲۱۸۸۳۳۴۰۲۹
مراقبت‌های قبل از تزریق بوتاکس چیست؟
بوتاکس توسط تولید کنندگان به صورت یک ماده کریستال عرضه میشود توسط پزشک با سالین یا سایر مایعات ترکیب میشود. پزشک برای ترکیب کردن بوتاکس با مایعات از مقادیر مختلف مایعات استفاده خواهد کرد. اگرچه معمولا هیچ گونه مشکلی در خصوص مقادیر صحیح یا نادرست مایعات مورد استفاده وجود ندارد اکثر پزشکان حدود نصف قاشق چای‌خوری مایع را با هر ویال بوتاکس تاکید میکنند. برخی دیگر از مقادیر بیشتری استفاده میکنند که باعث میشود بیمار فکر کند پزشک از بوتاکس بیشتری استفاده کرده است اما در واقع آنها مقادیر بیشتری از بوتاکس را دریافت نمیکنند بلکه بوتاکس با مایعات ترکیب شده است. در واقع دز دارو است که باعث کسب نتایج دلخواه میشود نه حجم مایع مورد استفاده. به این ترتیب باید به خاطر داشته باشید که اگر در یک کلینیک زیبایی به شما گفته شده که آنها به ازای هر واحد از مقدار خاصی بوتاکس استفاده میکنند احتمالاً قصد دارند بوتاکس را با مایع ترکیب کنند و معمولاً از مقدار توافق شده استفاده نمیکنند.
تزریق بوتاکس چگونه انجام میشود؟
برای تزریق بوتولینوم، بیمار باید روی یک میز ویژه دراز کشیده و پزشک محلی که قرار است درمان شود را با استفاده از یک پاک کننده غیر الکلی تمیز کند. الگوی معمول تزریق بوتولینوم شامل چهار یا پنج نقطه در هر طرف از پیشانی و دو یا سه نقطه در هر طرف از چشم است. با توجه به نوع چین و چروک صورت و نتایج مورد انتظار بیمار، مهارت و تخصص پزشک میتواند تزریق بوتولینوم را در نقاط بیشتری انجام دهد. پس از تزریق بوتولینوم، اگر در یک ناحیه کمی خونریزی رخ دهد، پزشک فشاری روی آن مکان قرار می‌دهد تا خونریزی متوقف شود. گاهی اوقات برای راحتی بیمار، پس از تزریق از کمپرس یخ استفاده میشود، اما برای کنترل خونریزی و کبودی، فشار مستقیم بر روی پوست بسیار موثرتر از استفاده از یخ است.
پس از تزریق بوتاکس چه اتفاقی رخ می‌دهد؟
پس از تزریق بوتاکس بیمار باید حدود ۲ تا ۵ دقیقه به صورت نیم خیز یا نشسته روی میز مخصوص قرار بگیرد تا اطمینان حاصل شود که او پس از تزریق احساس بهتری دارد. بیمار باید به مدت ۲ تا ۴ ساعت پس از درمان از دراز کشیدن و خوابیدن خودداری کند. در صورتی که بروز کبودی ایجاد شده باعث نگرانی بیمار شده باشد نباید از آسپرین یا محصولاتی که حاوی آسپرین هستند از قبیل ایبوپروفن یا ناپروکسن استفاده کنند و به این ترتیب از بروز کبودی بیشتر پوست او جلوگیری خواهد شد. تعداد زیادی از پزشکان بیماران خود را تشویق می‌کند که در روزهای پس از تزریق بوتاکس یا چندین بار با ناحیه درمان شده کار کننده آنکه چند روز اصلا از آن قسمت استفاده نکنند. تعداد زیادی از پزشکان نیز توصیه خاصی برای بیماران ندارند و فقط از آنها می‌خواهند که از انجام دادن فعالیت‌های جسمانی سنگین تا چندین ساعت پس از تزریق خودداری کنند زیرا ریسک بروز کبودی را افزایش خواهد داد. گاهی اوقات لازم است که به منظور پر کردن چروک صورت که اکنون پس از تزریق بوتاکس شل شده است از روش‌های دیگری مانند تزریق فیلرهای رستالین، ژوویدرم، اسکالپترا یا رادیس استفاده کرد. در مواردی که چروک صورت بسیار عمیق است و معمولاً بیمار به ۲ تا ۳ جلسه درمان نیاز دارد تا نتایج خوبی را به دست بیاورد. خطوط بین ابروها بهترین ناحیه برای تزریق بوتاکس و سپس فیلر است زیرا معمولاً و چروک ثابت شده است و همیشه به تنهایی به تزریق بوتاکس جواب نمی‌دهد. بحث و جدال در خصوص تزریق فیلر پس از تزریق بوتاکس وجود دارد زیرا احتمال بسته شدن رگ یا شریان وجود دارد و این امر منجر به کاهش خون رسانی و ایجاد بافت اسکار در آن ناحیه خواهد شد به همین دلیل تزریق ژل رستالین ژوویدرم الترا در ناحیه بین ابروها بهتر است.
عوارض جانبی و خطرات تزریق بوتاکس چیست؟
عوارض جانبی و خطرات تزریق بوتاکس بسیار خفیف است. اصلی ترین عارضه جانبی بوتاکس سردرد و علائم شبه آنفولانزا است. در موارد نادر احتمال افتادگی پلک یا ناحیه ابرو وجود دارد. جراح زیبایی باید قبل از تزریق بوتاکس به ارزیابی پلک بیمار بپردازد و در صورتی که افتادگی پلک بیمار شدید باشد به احتمال زیاد بیمار متقاضی مناسبی برای تزریق بوتاکس نخواهد بود. پتوز یا همان افتادگی شدید پلک میتواند بیش از ۵ درصد از بیماران رخ دهد اما یک اختلال بسیار نادر است. عوارض حاصل از تزریق بوتاکس بسیار خفیف است و با گذر زمان برطرف میشوند. در حال حاضر نگرانی‌هایی در خصوص حرکت کردن بوتاکس به سایر نقاط بدن وجود دارد یعنی ممکن است سم مورد استفاده به سیستم اعصاب مرکزی وارد شود و باعث آسیب دیدگی در ناحیه شود. در صورتی که بیمار به تخم مرغ حساسیت داشته باشد نباید تحت درمان با بوتاکس قرار بگیرد زیرا بوتاکس بر پایه آلبومین قرار دارد. تزریق بوتاکس در دوران بارداری اصلا توصیه نمی‌شود.
نتایج حاصل از تزریق بوتاکس کی قابل مشاهده خواهد بود؟
نتایج حاصل از تزریق بوتاکس معمولا طی مدت ۳ تا ۱۰ روز پس از تزریق بوتاکس یا کمی زودتر قابل مشاهده است و معمولاً در اکثر افراد به مدت ۳ تا ۴ ماه اثر آن باقی می‌ماند. با گذر زمان به تدریج فعالیت عضله به حالت عادی بر می‌گردد. همچنین به تدریج سایر نقاط نیز بر اساس مقدار بوتاکس تزریق شده و فعالیت خود را از سر میگیرند و نکته جالبی که درباره بوتاکس وجود دارد این است که اثر بوتاکس به خوبی تا ۳ ماه باقی می‌ماند. نتایج حاصل از درمان میتواند با توجه به اینکه چه فردی به تزریق بوتاکس پرداخته است متغیر باشد. شما باید به پزشک مراجعه کنید که در این زمینه دارای تخصص و مهارت کافی است و به جای آن که دستیاران او یا پرستار مطب تزریق بوتاکس بپردازد خودش این کار را انجام دهد و در زمینه تزریق بوتاکس خوش نام باشد. معمولاً تولیدکنندگان بوتاکس به پزشکان توصیه میکنند که خودشان به تزریق بوتاکس بپردازند. همانند همه روش‌های زیبایی مهارت پزشک به تعداد دفعاتی که به انجام یک روش پرداخته است بستگی دارد.
در صورت بروز چه عوارضی باید به پزشک مراجعه کرد؟
در صورتی که پس از تزریق بوتاکس شما دچار افتادگی پلک شدید بهتر است هر چه زودتر به پزشک خود اطلاع دهید زیرا دارو برای بهبود این مشکل وجود دارد. در صورتی که دچار مشکلات دیگری از قبیل راش پوستی یا اختلال در تنفس هستید باید فوراً به پزشک مراجعه کنید. معمولاً کبودی پوست این مدت یک هفته تا دو هفته پس از تزریق از بین می‌‌رود البته داروهایی نیز برای درمان این مشکل وجود دارد مانند ویتامین K .
سایر انواع سم بوتولینیوم
دیسپورت یکی از رقبای بوتاکس است که شبیه بوتاکس می‌باشد اما دقیقاً همان بوتاکس نیست و واحد اندازه گیری آن متفاوت است مثلاً ۲۰ واحد بوتاکس برابر با ۵۰ یا ۶۰ واحد دیسپورت است. تحقیقات نشان داده که ماندگاری دیسپورت بیشتر از بوتاکس است و اثرگذاری آن زودتر قابل مشاهده خواهد بود با این حال هنوز تحقیقات چندانی در خصوص مقایسه دیسپورت و بوتاکس انجام نشده است. زئومین در سال ۲۰۱۱ مورد تایید سازمان غذا و دارو قرار گرفته و بر اساس دستورالعمل آماده سازی آن واحدهای زئومین شبیه بوتاکس است. همانند همه سموم که تفاوت‌های مشخصی بین آنها وجود دارد به این ترتیب بهتر است بدانید که نتایج حاصل از درمان در افراد مختلف متفاوت است.
سایر نقاطی که توسط بوتاکس درمان میشود
می‌توان از بوتاکس برای درمان نقاط مختلف صورت از قبیل پیشانی، خطوط پنجه کلاغی دور چشم، خط خنده، خطوط روی چانه، گردن و سایر نقاط بدن استفاده کرد. انواع مختلف بوتاکس که به صورت موضعی مورد استفاده قرار میگیرند در حال حاضر در دست بررسی قرار دارند. با گذر زمان این محصولات نیز وارد بازار میشوند و مانند بوتاکس برای درمان نقاط مورد نظر مورد استفاده قرار میگیرند.
هزینه تزریق بوتاکس چقدر است؟
هزینه تزریق بوتاکس و عوامل متعددی از قبیل موقعیت فیزیکی مطب پزشک و میزان غلظت بوتاکس بستگی دارد یعنی هر چه غلظت بوتاکس بیشتر باشد معمولاً هزینه بیشتری درخواست خواهد شد. هزینه تزریق بوتاکس میتواند به تعداد واحدهای مورد نیاز برای تزریق و تعداد نقاطی که قرار است درمان شود بستگی داشته باشد. هزینه تزریق محصولات جدیدتر از قبیل زئومین و دیسپورت کمتر از بوتاکس است.
چه مدت پس از تزریق بوتاکس می‌توان ورزش کرد؟
شما باید حداقل ۴ تا ۶ ساعت صبر کنید سپس به انجام فعالیت‌های بپردازید که باعث میشود عرق کنید زیرا برای کسب نتایج دلخواه از تزریق بوتاکس به زمان نیاز دارید و اصلاً تمرینات ورزشی سنگین توصیه نخواهد شد. بهترین کار این است که ۲۴ ساعت پس از تزریق بوتاکس صبر کنید و از دستکاری کردن موضعی که درمان شده است خودداری نمایید. البته تمرینات ورزشی مخصوص صورت از قبیل اخم کردن، بالا آوردن ابرو و لبخند زدن صورت یک تا دو ساعت پس از تزریق بوتاکس توصیه خواهد شد.
آیا پس از تزریق بوتاکس می‌توان دراز کشید و خوابید؟
شما باید تا چند ساعت پس از درمان از دراز کشیدن و خوابیدن خودداری کنید زیرا وارد شدن فشار به محل تزریق میتواند باعث تغییر در نتایج ایجاد شده شود.
چه مدت پس از تزریق بوتاکس می‌توانم صورت خود را لمس کنم؟
شما باید حداقل به مدت ۶ ساعت صبر کنید سپس محل تزریق بوتاکس را لمس نمایید. اگر لازم است که آرایش کنید به آرامی به صورت خود دست بزنید ولی از ماساژ دادن آن خودداری نمایید.
چه مدت پس از تزریق بوتاکس می‌توانم به انجام سایر کارهای مربوط به صورت بپردازم؟
انجام دادن هر کاری روی صورت قبل از روز چهاردهم میتواند باعث بروز اختلال در بوتاکس تزریق شده شود به همین دلیل شما باید دو هفته پس از تزریق بوتاکس به انجام کارهای مورد نظر خود بپردازید. پس از تزریق بوتاکس نباید فوراً به استخر بروید.
چه مدت پس از تزریق بوتاکس می‌توان به انجام میکرونیدلینگ پرداخت؟
برای انجام میکرونیدلینگ یا سایر روش‌های مورد نظر شما باید حداقل دو هفته صبر کنید. بوتاکس یک روش زیبایی غیر جراحی و بسیار پرطرفدار است و هر سال بیش از ۶ میلیون نفر تحت درمان با آن قرار میگیرند. در صورتی که تزریق بوتاکس به طور صحیح انجام شود میتواند به طرز قابل توجهی باعث کاهش چین و چروک صورت شود. شما می‌توانید طی مدت ۳ تا ۱۴ روز پس از تزریق بوتاکس شاهد نتایج حاصل از درمان باشید و معمولاً نتایج حاصل از آن ۳ تا ۴ ماه باقی می‌ماند. برای کسب نتایج دلخواه شما به تزریق مجدد بوتاکس نیاز دارید و باید قبل از آن که اثر بوتاکس از بین برود به انجام این کار بپردازید. شما می‌توانید همه سوالات خود را از پزشک بپرسید تا به همه نگرانی‌های شما پاسخ داده شود.
